Theo phong tục truyền thống của người Việt Nam. Trên bàn thờ của mọi gia đình mỗi dịp Tết đến đều bày mâm ngũ quả ngày Tết. Với mục đích cầu mong một năm may mắn và bình an trong dịp Tết đến xuân về. Vậy ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết thế nào? Có những điều kiêng kỵ cần tránh không? Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết
Mâm ngũ quả là vật không thể thiếu trên bàn thờ của mỗi gia đình Việt Nam vào dịp Tết. Vậy mâm ngũ quả này có ý nghĩa gì? Mâm ngũ quả có nguồn gốc từ đạo Phật. Chúng được nhắc đến trong Vu lan bồn với hình ảnh trái cây 5 màu. Theo quan niệm của nhà Phật, 5 màu của quả tượng trưng cho “ngũ thiện căn”. Bao gồm: Huệ căn (sáng suốt), định căn (tâm không loạn), niệm căn (ghi nhớ), tấn căn (ý chỉ kiên trì) và tín căn (lòng tin).
Mâm ngũ quả ngày Tết thể hiện 5 yếu tố ngũ hành. Đó là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Đây được cho là 5 yếu tố tượng trưng cho sự sống và sự đủ đầy. Bởi vậy việc chưng mâm ngũ quả ngày Tết được người Việt xem là vật không thể thiếu trên bàn thờ tổ tiên mỗi độ Tết đến xuân về.
Đồng thời việc trang trí mâm ngũ quả ngày Tết còn mang ý nghĩa bày tỏ lòng thành kính với các bậc tổ tiên. Thể hiện được đạo lý uống nước nhớ nguồn và tượng trưng cho thành quả lao động cả năm vừa qua của con cháu dâng lên tổ tiên. Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết đều là mong ước những điều tốt lành cho một năm sắp tới với mọi nhà.
Mâm ngũ quả ngày tết theo văn hóa 3 miền
Mâm ngũ quả ngày Tết ở miền Bắc
Cách người miền Bắc bày mâm ngũ quả ngày Tết luôn tuân theo thuyết Ngũ hành trong văn hóa phương Đông. Tức là vạn vật dung hòa cùng trời đất. Chính vì vậy mà mâm ngũ quả ngày Tết ở miền Bắc luôn phối theo 5 màu. Kim – màu trắng, Mộc – màu xanh, Thủy – màu đen, Hỏa – màu đỏ, Thổ – màu vàng.
Cách bày mâm ngũ quả của người miền Bắc thường sắp xếp xen kẽ từng loại quả với nhau. Để vừa đẹp mắt vừa hợp phong thủy. Đồng thời, phải sắm đủ lễ, đủ loại hoa quả theo ý nghĩa để bày cúng chứ không được chọn bừa. Mâm ngũ quả miền Bắc thường có 5 loại trái cây đó là chuối, bưởi, đào, hồng, quýt. Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết này tượng trưng cho Phú, Quý, Thọ, Khang, Ninh. Hiện nay các loại hoa quả rất đa dạng. Vì vậy cách bày hoa quả ngày Tết ở miền Bắc cũng theo đó mà phong phú hơn.
>>> Phong tục Tết cổ truyền Việt Nam – vẻ đẹp truyền thống dân tộc
Mâm ngũ quả ngày Tết ở miền Trung
“Khúc ruột” miền Trung của mảnh đất hình chữ S là nơi khí hậu khắc nghiệt, đất đai cằn cỗi. Vậy nên mâm ngũ quả miền Trung cũng không quá cầu kỳ và câu nệ hình thức. Do đó người dân miền Trung thường có gì cúng nấy, thành tâm dâng lên tổ tiên. Nên nỗi gia đình lại thấy một cách bày mâm ngũ quả khác nhau. Quả gì cũng được nhưng miễn là phải tươi ngon.
Mâm ngũ quả ngày Tết ở miền Trung thường gồm những loại hoa quả nào? Các loại hoa quả thường thấy là thanh long, quýt, cam, sung, dứa, mãng cầu, chuối, dừa…. Mâm ngũ quả của miền Trung là sự giao thoa văn hóa của 2 miền Bắc – Nam. Nhưng cách bày mâm ngũ quả theo phong thủy đơn giản vẫn đảm bảo được sự đầy đủ ngũ hành.
Mỗi loại hoa quả được dùng đều mang những ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết riêng như:
- Lê (mật phụ): Ngụ ý sự suôn sẻ, làm việc gì cũng được trơn tru và thuận buồm xuôi gió
- Lựu: tượng trưng cho con đàn cháu đống
- Đào: là sự thăng tiến và bền vững
- Thanh long: tượng trưng cho rồng mây hội tụ, phát tài phát lộc
- Dưa hấu: hứa hẹn sự ngọt ngào và may mắn
- Dừa: tượng trưng cho sự đủ đầy
- Sung: Biểu tượng sự sung mãn về sức khỏe lẫn tiền tài
Mâm ngũ quả ngày Tết ở miền Nam
Người dân “vùng đất phương Nam” rất cầu kỳ từ việc chuẩn bị mâm cỗ tới cách trưng bày mâm ngũ quả ngày Tết. Chính vì vậy, khâu lựa chọn những loại hoa quả xuất hiện trong mâm ngũ quả cũng cực kỳ quan trọng. Mặc dù vậy, mâm ngũ quả ngày Tết của người dân miền Nam vẫn thể hiện được sự dân dã, bình dị và vô cùng hóm hỉnh, dễ thương. Do đó, ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết của người dân miền Nam là mong muốn “cầu sung vừa đủ xài”. Thể hiện ước mong năm mới đầy đủ và sung túc.
Mâm ngũ quả miền Nam thường có mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài. Ngoài ra, còn có thể thêm quả dứa (quả thơm) để thể hiện sự vững vàng và mong muốn con cháu đầy nhà. Điều đặc biệt của mâm ngũ quả miền Nam là không thể thiếu cặp dưa hấu ruột đỏ vỏ xanh để cầu may.
Đối với cách bày mâm ngũ quả của người miền Nam cực kỳ đơn giản. Bằng cách chọn những trái lớn như mãng cầu, đu đủ, dừa đặt lên trước. Sau đó bày những quả nhỏ lên trên sao cho chúng được sắp xếp hợp lý có hình thù giống ngọn tháp. Riêng với cặp dưa hấu thì đặt chúng ở hai bên mâm sau khi đã hoàn thành mâm ngũ quả ngày Tết.
>>> Ăn gì ngày Tết? Thực đơn các món ngon cho bữa cơm ngày Tết
Những sai lầm khi bày mâm ngũ quả ngày Tết
Không hiểu đúng ý nghĩa của các loại hoa quả
Theo quan niệm chung, mâm ngũ quả không thể thiếu chuối. Ngoài ra đặc biệt lưu ý chuối phải còn xanh. Màu xanh của chuối được coi là hành Mộc. Biểu tượng cho sự sung túc, đùm bọc và gắn kết.
Mỗi loại quả đều mang ý nghĩa riêng. Bởi vậy, nên sử dụng các loại quả với ý nghĩa riêng theo mong muốn, ước nguyện của chủ nhà. Đồng thời phải đảm bảo được các màu sắc chủ đạo theo Ngũ Hành. Vừa có được mâm ngũ quả đẹp mắt, ấn tượng mà còn đem lại sự giàu có, sung túc.
Rửa hoa quả trước khi bày lên mâm
Nhiều người khi mua quả về thường rửa cẩn thận cho quả bóng, đẹp. Thế những việc rửa hoa quả này sẽ làm quả sớm bị héo hoặc thối nếu có chỗ bị đọng nước. Với những quả bị ố vàng hay mốc xanh. Có thể hòa chút nước vôi sạch, thấm vào khăn lau đi để vỏ quả không bị đọng nước và héo.
Chọn quả chín
Thường thì mâm ngũ quả phải có sớm trước đêm 30 Tết. Nên nhiều gia đình có thể đã mua hoa quả từ 27, 28 Tết. Thậm chí còn sớm hơn. Do đó nếu không tính đến việc mâm quả sẽ phải để lâu thì hoa quả có thể sẽ héo sớm trước mùng 1 Tết. Vậy nên hãy chọn mua những quả không quá chín để vừa đẹp mắt khi bày, vừa giữ được lâu mà quả không héo quá sớm.
Truy cập đường dẫn để xem thêm nhiều Tin tức của clbnhadautu40 bạn nhé!!!
Có thể bạn sẽ quan tâm:
Mâm ngũ quả miền Bắc năm mới nên gồm những gì cho thật ý nghĩa?
[contact-form-7 404 "Not Found"]